100 lat Jerzego Kawalerowicza

19 stycznia 2022 roku mija 100. rocznica urodzin Jerzego Kawalerowicza – jednego z najwybitniejszych polskich reżyserów. Jego filmy zachwycają niebanalnymi metaforami, wnikliwą obserwacją psychologiczną bohaterów i doskonałym aktorstwem, a takie filmowe dzieła jak „Pociąg”, „Matka Joanna od Aniołów” czy „Austeria” na stałe zapisały się w kanonie kina.

 

Jerzy Kawalerowicz na planie zdjęciowym filmu
Fototeka FINA

 

Jak słusznie zwraca uwagę dr hab. Rafał Syska, prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego, dyrektor Narodowego Centrum Kultury Filmowej, Kawalerowicz był „jednym z najnowocześniej myślących o języku filmu europejskich twórców, bezspornym ambasadorem polskiej kultury, a przy tym człowiekiem obdarzonym imponującą erudycją, artystyczną wrażliwością i odwagą podejmowania niepopularnych tematów”. 

Według Rafała Syski „w biografii i twórczości Kawalerowicza odbija się cały XX wiek: dorastanie na Kresach, hekatomba Holocaustu, socrealizm, popaździernikowa Odwilż i kosmopolityczny modernizm. Autor „Faraona” każdy ze swych filmów naznaczał więc refleksją historiozoficzną, ale w przeciwieństwie do twórców Szkoły Polskiej unikał katastroficznych wizji i ciężaru romantycznego dziedzictwa. Zawsze nadawał filmom głębię nie tylko psychologicznych obserwacji, ale też uniwersalność politycznych znaczeń, szukając w niełatwych czasach PRL-u płaszczyzn dialogu, wzajemnego szacunku i bezkompromisowego artyzmu, który nie musiał być okupiony jakimkolwiek fałszem i środowiskową zawiścią”.

 

Jerzy Kawalerowicz, portret

 

Jako wieloletni szef Zespołu Filmowego „Kadr” i pierwszy prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich, Jerzy Kawalerowicz był także wybitną postacią dla organizacji kultury filmowej w Polsce. To także jego film, prawdziwa polska superprodukcja „Faraon”, przyniosła naszemu rodzimemu kinu jedną z pierwszych nominacji do Oscara. To również Kawalerowicz był reżyserem „Quo vadis” – jednego z najdroższych filmów po 1989 roku

Korzystając z tej okrągłej rocznicy Narodowe Centrum Kultury Filmowej wraz z partnerami – Akademią Sztuk Pięknych w Krakowie, Muzeum Fotografii w Krakowie, Instytutem Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Apollo Film, Fundacją Rozwoju Kina i Krakowskim Biurem Festiwalowym (przez Krakow Film Commission) – pragnie uczcić twórczość tego wybitnego polskiego reżysera i zainicjować „Rok Kawalerowicza”. 

 

Jerzy Kawalerowicz na planie zdjęciowym filmu Pociąg
Fototeka FINA

 

19 stycznia o godz. 17.00 zapraszamy do kina „Mikro” (ul. Lea 5, Kraków) na otwarte spotkanie z publicznością, podczas którego zaproszeni goście porozmawiają na temat krakowskiej „Prafilmówki” i studiów Kawalerowicza na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, a także dróg polskich powojennych debiutantów i artystycznego klimatu Krakowa w latach 1945-1946.

 

W rozmowie wezmą udział m.in.: prof. dr hab. Małgorzata Radkiewicz, prof. dr hab. Tadeusz Lubelski, dr hab. Rafał Syska, prof. UJ. W trakcie spotkania zostaną pokazane rzadko wyświetlane filmy: „2x2=4” (1945, reż. Antoni Bohdziewicz, 33’), „Wieliczka” (1946, reż. Jarosław Brzozowski, 17’) i „Łopuszna. Ziemia nieznana” (1945, reż. Tadeusz Makarczyński, 19’).

 

Lucyna Winnicka i Zbigniew Cybulski w filmie  Pociąg Jerzego Kawalerowicza
Fototeka FINA